Vấn đề Cải Tổ Di Trú đang là tin tức nóng bỏng trong cộng đồng di dân ở Hoa Kỳ bây giờ ra sao? Có thể trở thành hiện thực hay không? Vào thời điểm hiện nay, không ai có thể tiên đoán liệu sẽ có những đạo luật di trú mới trong nhiệm kỳ Tổng thống Obama. Chủ tịch Uỷ Ban Tư Pháp Hạ viện Hoa Kỳ đã chống lại ý kiến cho 11 triệu di dân bất hợp pháp một con đường đặc biệt để được quốc tịch hóa. Ông nói rằng Hạ viện phải đưa ra những đề nghị của riêng mình mặc dù những đề nghị này chưa thành luật chính thức.
Nếu và Chỉ Nếu có một dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện theo những đề nghị của Thượng viện, sẽ có một số lợi điểm và một vài điểm bất lợi cho cộng đồng người Việt.
Trong dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện của Thượng viện, các Thường trú nhân nộp đơn bảo lãnh theo diện F2A cho người hôn phối và con độc thân dưới 21 tuổi sẽ được nâng lên Diện Người Thân Trực Hệ (giống như công dân Mỹ bảo lãnh vợ-chồng hoặc con dưới 21 tuổi) và sẽ không còn thời gian chờ đợi lâu dài nữa.
Đơn bảo lãnh diện F2B cho các con độc thân trên 21 tuổi còn ở lại Việt Nam sẽ được lấy ngày ưu tiên của đơn bảo lãnh cha-mẹ trước đây, vì thế thời gian chờ đợi được xem như không còn nữa.
Tuy nhiên, hai điều khác trong dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện của Thượng viện không làm hài lòng nhiều người. Công dân Mỹ nếu muốn bảo lãnh các con có gia đình sẽ phải nộp đơn trước khi con lên 31 tuổi, và diện bảo lãnh các anh chị em F4 của công dân Mỹ sẽ bị hủy bỏ.
Về đơn xin Miễn (Hình Phạt) Tạm Thời I-601A: Nếu người hôn phối hoặc con của một công dân Mỹ nhập cảnh Hoa Kỳ bất hợp pháp hoặc ở quá hạn với chiếu khán (visa) phi-di-dân, thủ tục duyệt xét đơn I-601A xin Miễn (Hình Phạt) Tạm Thời cho phép họ được miễn tội cư trú bất hợp pháp. Để nhận được sự chấp thuận này, họ sẽ phải chứng minh rằng nếu họ phải ở ngoài Hoa Kỳ trong thời gian 3 năm hoặc 10 năm sẽ mang lại những điều vô cùng khó khăn cho người hôn phối hoặc cha mẹ công dân Mỹ. Với phương thức này, họ sẽ phải nhận được giấy xin miễn hình phạt tạm thời trước khi rời Hoa Kỳ. Sau đó, họ sẽ được phỏng vấn ở nước ngoài và trở lại với gia đình ở Hoa Kỳ trong một thời gian ngắn.
Sở di trú nói rằng khoảng 35% đơn xin miễn hình phạt tạm thời đã bị từ chối, tuy nhiên, các giới hành nghề di trú lượng định rằng tỷ lệ bị từ chối có thể lên đến 50%.
*
Những hồ sơ diện hôn nhân và hôn phu-thê (fiancée) đồng tính: Vào ngày 2 tháng 8 năm 2013 vừa qua, ông John Kerry, Bộ trưởng Bô Ngoại Giao, xác nhận tình trạng này rất rõ ràng. Ông nói rằng: "Có hiệu lực ngay tức khắc, khi những người hôn phối đồng tính (hoặc hôn phu-thê) nộp đơn xin chiếu khán, Bộ Ngoại Giao sẽ xem xét những đơn này giống như xem xét những đơn của những người hôn phối khác phái tính". Vì thế, kể từ nay, những người bạn đồng tính hoặc khác phái tính đều có thể được Sở di trú và Lãnh sự Hoa Kỳ ở Sài Gòn duyệt xét đơn bảo lãnh.
Kỷ niệm một năm chương trình Tạm Hoãn Thi Hành (Lệnh Trục Xuất) Cho Những Người Đến Mỹ Từ Thơ Ấu (gọi tắt là chương trình DACA): Ngày 15 tháng 8 kỷ niệm một năm chương trình DACA dành cho các trẻ em đến Mỹ bất hợp pháp. Trong một năm qua, có khoảng 557.400 di dân trẻ đã nộp đơn xin miễn bị trục xuất. Khoảng gần 75% đơn đã được chấp thuận cho đến ngày 30 tháng 6 năm 2013 vừa qua, khoảng 1% bị từ chối, và 25% đơn đang được duyệt xét.
Chính sách của chương trình DACA áp dụng cho những di dân không có giấy tờ hợp pháp, dưới 16 tuổi, khi nhập cảnh Hoa Kỳ. Họ phải sống ở Mỹ ít nhất 5 năm liên tục và hiện không được quá 30 tuổi. Họ phải có lý lịch hình sự trong sạch, không có những tội đại hình và những tội tiểu hình trầm trọng khác. Để được nhận sự miễn trục xuất trong hai năm và được quyền đi làm và đi học, những thanh niên di dân này phải qua thủ tục điều tra lý lịch và trả lệ phí đơn là 465 Mỹ kim. Diện DACA phải xin gia hạn trước khi hết hạn hai năm. Đây chỉ là một biện pháp tạm thời và không thể xin Thẻ Xanh Thường trú nhân.
Nếu và Chỉ Nếu có một dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện theo những đề nghị của Thượng viện, sẽ có một số lợi điểm và một vài điểm bất lợi cho cộng đồng người Việt.
Trong dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện của Thượng viện, các Thường trú nhân nộp đơn bảo lãnh theo diện F2A cho người hôn phối và con độc thân dưới 21 tuổi sẽ được nâng lên Diện Người Thân Trực Hệ (giống như công dân Mỹ bảo lãnh vợ-chồng hoặc con dưới 21 tuổi) và sẽ không còn thời gian chờ đợi lâu dài nữa.
Đơn bảo lãnh diện F2B cho các con độc thân trên 21 tuổi còn ở lại Việt Nam sẽ được lấy ngày ưu tiên của đơn bảo lãnh cha-mẹ trước đây, vì thế thời gian chờ đợi được xem như không còn nữa.
Tuy nhiên, hai điều khác trong dự luật Cải Tổ Di Trú Toàn Diện của Thượng viện không làm hài lòng nhiều người. Công dân Mỹ nếu muốn bảo lãnh các con có gia đình sẽ phải nộp đơn trước khi con lên 31 tuổi, và diện bảo lãnh các anh chị em F4 của công dân Mỹ sẽ bị hủy bỏ.
Về đơn xin Miễn (Hình Phạt) Tạm Thời I-601A: Nếu người hôn phối hoặc con của một công dân Mỹ nhập cảnh Hoa Kỳ bất hợp pháp hoặc ở quá hạn với chiếu khán (visa) phi-di-dân, thủ tục duyệt xét đơn I-601A xin Miễn (Hình Phạt) Tạm Thời cho phép họ được miễn tội cư trú bất hợp pháp. Để nhận được sự chấp thuận này, họ sẽ phải chứng minh rằng nếu họ phải ở ngoài Hoa Kỳ trong thời gian 3 năm hoặc 10 năm sẽ mang lại những điều vô cùng khó khăn cho người hôn phối hoặc cha mẹ công dân Mỹ. Với phương thức này, họ sẽ phải nhận được giấy xin miễn hình phạt tạm thời trước khi rời Hoa Kỳ. Sau đó, họ sẽ được phỏng vấn ở nước ngoài và trở lại với gia đình ở Hoa Kỳ trong một thời gian ngắn.
Sở di trú nói rằng khoảng 35% đơn xin miễn hình phạt tạm thời đã bị từ chối, tuy nhiên, các giới hành nghề di trú lượng định rằng tỷ lệ bị từ chối có thể lên đến 50%.
*
Những hồ sơ diện hôn nhân và hôn phu-thê (fiancée) đồng tính: Vào ngày 2 tháng 8 năm 2013 vừa qua, ông John Kerry, Bộ trưởng Bô Ngoại Giao, xác nhận tình trạng này rất rõ ràng. Ông nói rằng: "Có hiệu lực ngay tức khắc, khi những người hôn phối đồng tính (hoặc hôn phu-thê) nộp đơn xin chiếu khán, Bộ Ngoại Giao sẽ xem xét những đơn này giống như xem xét những đơn của những người hôn phối khác phái tính". Vì thế, kể từ nay, những người bạn đồng tính hoặc khác phái tính đều có thể được Sở di trú và Lãnh sự Hoa Kỳ ở Sài Gòn duyệt xét đơn bảo lãnh.
Kỷ niệm một năm chương trình Tạm Hoãn Thi Hành (Lệnh Trục Xuất) Cho Những Người Đến Mỹ Từ Thơ Ấu (gọi tắt là chương trình DACA): Ngày 15 tháng 8 kỷ niệm một năm chương trình DACA dành cho các trẻ em đến Mỹ bất hợp pháp. Trong một năm qua, có khoảng 557.400 di dân trẻ đã nộp đơn xin miễn bị trục xuất. Khoảng gần 75% đơn đã được chấp thuận cho đến ngày 30 tháng 6 năm 2013 vừa qua, khoảng 1% bị từ chối, và 25% đơn đang được duyệt xét.
Chính sách của chương trình DACA áp dụng cho những di dân không có giấy tờ hợp pháp, dưới 16 tuổi, khi nhập cảnh Hoa Kỳ. Họ phải sống ở Mỹ ít nhất 5 năm liên tục và hiện không được quá 30 tuổi. Họ phải có lý lịch hình sự trong sạch, không có những tội đại hình và những tội tiểu hình trầm trọng khác. Để được nhận sự miễn trục xuất trong hai năm và được quyền đi làm và đi học, những thanh niên di dân này phải qua thủ tục điều tra lý lịch và trả lệ phí đơn là 465 Mỹ kim. Diện DACA phải xin gia hạn trước khi hết hạn hai năm. Đây chỉ là một biện pháp tạm thời và không thể xin Thẻ Xanh Thường trú nhân.