Một người phú hộ giàu có nọ, khi đến tuổi già yếu, biết mình đã gần đất xa trời, ông cho gọi những người mắc nợ mình đến để thanh toán nợ nần. Ông bảo những con nợ rằng: "Ai trong các ngươi không thể trả nợ cho ta ở đời này thì phải cam kết thệ nguyện một cách trọng thể là sẽ hoàn trả các món nợ của các ngươi ở kiếp sau, ta sẽ đốt hết các tờ khế ước mà các ngươi đã ký kết với ta".
Nghe vậy, người thứ nhất mắc nợ ông 10 lượng vàng đến qùy gối thưa:
- Thưa ông, trong kiếp sau con hứa trả nợ cho ông bằng cách làm con ngựa để ông cưỡi lên và con sẽ đưa ông đi bất cứ nơi nào ông muốn.
Người thứ hai mắc nợ ông 100 lượng vàng cũng đến qùy gối và thưa:
- Thưa ông, trong kiếp sau con xin chấp nhận làm trâu kéo cày, kéo xe chở hàng hoá, đồ đạc cho ông để hoàn trả món nợ đời này.
Người phú hộ ưng nhận lời hứa của hai người này và đốt tờ khế ước xóa nợ cho họ.
Sau cùng, người thứ ba với món nợ rất khổng lồ là 1000 lượng vàng cũng đến qùy gối trước mặt ông và thưa:
- Thưa ông, để hoàn trả món nợ khổng lồ của con với ông từ trước đến nay, kiếp sau con nguyện sẽ làm cha của ông mới trả hết nợ được.
Nghe vậy, người phú hộ tức giận, truyền đem roi sắt đến đánh tên vô lễ và bất kính này một trận nhừ tử , nhưng người này bình tĩnh giơ tay ngăn cản và xin được phân trần sự việc. Anh ta nói:
- Thưa ông, con vốn biết món nợ của con lớn lao lắm, cho dù kiếp sau con có làm thân trâu ngựa cũng không đủ trả nợ cho ông, nhưng con sẵn sàng làm cha của ông, vì chắc chắn ông hiểu quá rõ trách nhiệm nặng nề của cha mẹ đối với con cái. Con phải làm việc ngày đêm để lo cơm ăn áo mặc cho ông. Con sẽ che chở ông như mọi bậc cha mẹ che chở con thơ, chăm sóc ông những khi ông đau ốm, con sẽ không ngại bao gian khó hy sinh nào, cho dù phải hy sinh tính mạng để ông được no ấm và không thiếu thốn gì. Cho đến khi chết, con sẽ để lại cho ông tất cả gia tài mà con đã thu tích được với sức lao động và mồ hôi nước mắt của con. Ông thử nghĩ xem có phải đó là cách đẹp nhất để con trả món nợ khổng lồ kia cho ông hay không?
Người giàu có lim dim mắt trầm ngâm lắng nghe. Một lúc sau ông gật gù mỉm cười rồi đứng dậy đốt bỏ khế ước, tha món nợ khổng lồ của hắn như đã tha cho hai người trước.
********* Câu chuyện trên đây tuy mang lý thuyết luân hồi của Phật giáo, nhưng đồng thời cũng nói lên ý nghĩa sâu xa về trách nhiệm nặng nề và thiên chức cao cả của cha mẹ. Chấp nhận trở nên cha mẹ là tự gánh lấy một món nợ khổng lồ chỉ có thể trang trải đầy đủ bằng tình thương mà thôi. Thật vậy, tình thương của cha mẹ là tình thương không tiền bạc nào có thể mua được, không thứ gì có thể sánh được... Đó là tình thương chân thật và sâu xa. Cho đi không mong lấy lại, cũng không mong được báo đáp, đền ơn.
Nghe vậy, người thứ nhất mắc nợ ông 10 lượng vàng đến qùy gối thưa:
- Thưa ông, trong kiếp sau con hứa trả nợ cho ông bằng cách làm con ngựa để ông cưỡi lên và con sẽ đưa ông đi bất cứ nơi nào ông muốn.
Người thứ hai mắc nợ ông 100 lượng vàng cũng đến qùy gối và thưa:
- Thưa ông, trong kiếp sau con xin chấp nhận làm trâu kéo cày, kéo xe chở hàng hoá, đồ đạc cho ông để hoàn trả món nợ đời này.
Người phú hộ ưng nhận lời hứa của hai người này và đốt tờ khế ước xóa nợ cho họ.
Sau cùng, người thứ ba với món nợ rất khổng lồ là 1000 lượng vàng cũng đến qùy gối trước mặt ông và thưa:
- Thưa ông, để hoàn trả món nợ khổng lồ của con với ông từ trước đến nay, kiếp sau con nguyện sẽ làm cha của ông mới trả hết nợ được.
Nghe vậy, người phú hộ tức giận, truyền đem roi sắt đến đánh tên vô lễ và bất kính này một trận nhừ tử , nhưng người này bình tĩnh giơ tay ngăn cản và xin được phân trần sự việc. Anh ta nói:
- Thưa ông, con vốn biết món nợ của con lớn lao lắm, cho dù kiếp sau con có làm thân trâu ngựa cũng không đủ trả nợ cho ông, nhưng con sẵn sàng làm cha của ông, vì chắc chắn ông hiểu quá rõ trách nhiệm nặng nề của cha mẹ đối với con cái. Con phải làm việc ngày đêm để lo cơm ăn áo mặc cho ông. Con sẽ che chở ông như mọi bậc cha mẹ che chở con thơ, chăm sóc ông những khi ông đau ốm, con sẽ không ngại bao gian khó hy sinh nào, cho dù phải hy sinh tính mạng để ông được no ấm và không thiếu thốn gì. Cho đến khi chết, con sẽ để lại cho ông tất cả gia tài mà con đã thu tích được với sức lao động và mồ hôi nước mắt của con. Ông thử nghĩ xem có phải đó là cách đẹp nhất để con trả món nợ khổng lồ kia cho ông hay không?
Người giàu có lim dim mắt trầm ngâm lắng nghe. Một lúc sau ông gật gù mỉm cười rồi đứng dậy đốt bỏ khế ước, tha món nợ khổng lồ của hắn như đã tha cho hai người trước.
:105::105::105:
********* Câu chuyện trên đây tuy mang lý thuyết luân hồi của Phật giáo, nhưng đồng thời cũng nói lên ý nghĩa sâu xa về trách nhiệm nặng nề và thiên chức cao cả của cha mẹ. Chấp nhận trở nên cha mẹ là tự gánh lấy một món nợ khổng lồ chỉ có thể trang trải đầy đủ bằng tình thương mà thôi. Thật vậy, tình thương của cha mẹ là tình thương không tiền bạc nào có thể mua được, không thứ gì có thể sánh được... Đó là tình thương chân thật và sâu xa. Cho đi không mong lấy lại, cũng không mong được báo đáp, đền ơn.