Lần đầu làm hộ chiếu nên trực tiếp nộp hồ sơ để tránh sai sót. Hiện nay hộ chiếu được cấp cho công dân từ đủ 14 tuổi trở lên có giá trị không quá 10 năm và không được gia hạn.
Người đang tạm trú tại TP.HCM có thể xin cấp hộ chiếu tại TP.HCM? Nếu được, họ có phải gửi tờ khai về quê để được xác nhận? Lỡ làm mất hộ chiếu thì phải làm sao? v.v… Báo Pháp Luật TP.HCM đã mời Trung tá Nguyễn Đức Nghiệm, Phó Trưởng Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TP.HCM, giải đáp các thắc mắc của bạn đọc về việc xin cấp mới, cấp đổi và gia hạn hộ chiếu.
Không cần xác nhận
. Trường hợp nào người dân thường trú hoặc tạm trú khi xin cấp hộ chiếu mới phải có xác nhận của công an cấp phường?
+ Người làm hộ chiếu lần đầu có thể trực tiếp nộp hồ sơ tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh nơi thường trú hoặc tạm trú. Trước đây, tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu (theo mẫu quy định) phải được công an cấp phường nơi thường trú hoặc tạm trú xác nhận. Nay không cần có xác nhận này nữa. Lúc nộp và nhận kết quả, người đang thường trú tại TP.HCM chỉ cần xuất trình chứng minh nhân dân để cơ quan công an đối chiếu.
Đối với người đang tạm trú tại TP.HCM thì có thể mang theo sổ tạm trú (HK09) để cơ quan công an kiểm tra. Trường hợp chưa có sổ tạm trú thì tờ khai phải có xác nhận của công an cấp phường về địa điểm tạm trú (hoặc đơn rời có xác nhận tạm trú). Nếu công an cấp phường xác nhận là lưu trú (không thuộc trường hợp phải đăng ký tạm trú) thì chúng tôi sẽ không giải quyết.
. Trường hợp có trẻ em dưới 14 tuổi đi theo cha mẹ thì tờ khai có cần xác nhận gì không?
+ Đối với trẻ em dưới 14 tuổi đi theo cha mẹ (cấp riêng hộ chiếu cho con hoặc cấp chung hộ chiếu với cha mẹ), tờ khai phải có xác nhận của công an phường nơi trẻ thường trú hoặc tạm trú có đóng dấu giáp lai ảnh. Muốn được cấp chung hộ chiếu với cha mẹ thì người nộp hồ sơ phải thêm một bản photo giấy khai sinh (mang theo bản chính để đối chiếu) và bốn ảnh 3 x 4 cm. Muốn cấp riêng thì tờ khai có cha mẹ khai ký tên thay và có xác nhận của công an cấp phường nơi thường trú hoặc tạm trú, một bản sao khai sinh và bốn ảnh 4 x 6 cm.
Trường hợp trẻ không còn cha mẹ thì người đỡ đầu hoặc cha mẹ nuôi (phải có giấy tờ chứng minh hợp pháp) khai và ký tên vào tờ khai.
Người dân đang làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an TP.HCM. Ảnh: THÁI HIẾU
Phải kịp thời trình báo
. Nhiều trường hợp hộ chiếu bị mất, hư hỏng, hết hạn… thì phải làm sao?
+ Trường hợp hộ chiếu bị mất ở trong nước thì trong vòng 48 giờ đương sự phải có đơn trình báo và có xác nhận của công an cấp phường nơi gần nhất. Sau đó nộp đơn trình báo trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện tới Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc công an tỉnh, thành phố nơi thường trú hoặc tạm trú. Khi đi làm lại chỉ cần kèm theo tờ khai (đa số người dân khi đến làm lại có kèm theo đơn trình báo).
Nếu hộ chiếu bị mất ở nước ngoài thì phải có đơn trình báo ngay với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nơi gần nhất và cơ quan có thẩm quyền của nước sở tại. Nội dung đơn trình báo cần ghi rõ: họ và tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ thường trú hoặc tạm trú, số hộ chiếu, ngày cấp, cơ quan cấp, thời gian, địa điểm xảy ra và lý do mất hộ chiếu.
Trường hợp hộ chiếu bị hư hỏng phải trình báo ngay (tại sao hư hỏng) để cơ quan quản lý xuất nhập cảnh xem xét. Nếu hộ chiếu còn thời hạn sử dụng dưới một tháng hoặc đã hết thời hạn thì phải nộp lại hộ chiếu đó để được giải quyết cấp lại hộ chiếu.
Riêng những trường hợp hộ chiếu còn hạn sử dụng nhưng hết trang thị thực hoặc vì lý do khác hay hộ chiếu còn giá trị trên một tháng thì sẽ được giải quyết cấp đổi hộ chiếu.
Được gửi hồ sơ qua bưu điện
. Nhiều người dân cần làm hộ chiếu gấp có thể gửi hồ sơ và nhận kết quả qua đường bưu điện không?
+ Khi xin cấp mới hộ chiếu (lần đầu) thì người dân nên trực tiếp đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh để giải quyết.
Những trường hợp có nhu cầu cấp hộ chiếu gấp có thể đến trực tiếp hoặc ủy thác cho cơ quan, tổ chức có tư cách pháp nhân nộp hồ sơ và nhận kết quả tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh (254 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, TP.HCM).
Chẳng hạn, người cần đi nước ngoài chữa bệnh nếu có giấy tờ chỉ định của bệnh viện cấp tỉnh trở lên hoặc bệnh viện của các bộ, ngành; có thân nhân ruột thịt ở nước ngoài bị tai nạn, bệnh tật, bị chết cần phải đi gấp để giải quyết nếu có giấy tờ chứng minh được những sự việc đó; cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân viên trong quân đội nhân dân và công an nhân dân… nếu có văn bản của thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị có tư cách pháp nhân nơi người đó đang làm việc đề nghị.
Trường hợp có lý do cấp thiết khác đủ căn cứ thì Cục Quản lý xuất nhập cảnh sẽ xem xét, cấp hộ chiếu.
Việc gửi hồ sơ qua đường bưu điện chỉ áp dụng trong trường hợp cấp đổi và sửa đổi hộ chiếu (bị sai thông tin trong hộ chiếu đã cấp). Người có yêu cầu cần gửi hồ sơ đến Cục Quản lý xuất nhập cảnh. Trong trường hợp này, tờ khai phải được công an phường nơi thường trú hoặc tạm trú xác nhận và đóng dấu giáp lai ảnh kèm theo bản photocopy CMND.
. Những hộ chiếu trước đây có thời hạn sử dụng năm năm, nay có được gia hạn hay người dân phải yêu cầu cấp đổi?
+ Hiện nay hộ chiếu được cấp cho công dân từ đủ 14 tuổi trở lên có giá trị không quá 10 năm và không được gia hạn. Vì vậy các hộ chiếu được cấp có thời hạn năm năm trước đây đã hết hạn sẽ được cấp đổi lại hộ chiếu mới. Đối với hộ chiếu năm năm còn thời hạn trên một tháng thì được gia hạn một lần không quá ba năm. Hộ chiếu cấp cho trẻ em dưới 14 tuổi (cấp chung hoặc cấp riêng hộ chiếu với mẹ hoặc cha) có thời hạn 2-5 năm tính từ ngày cấp và không được gia hạn. Trường hợp bổ sung trẻ em dưới 14 tuổi vào hộ chiếu đã cấp của mẹ hoặc cha thì thời hạn hộ chiếu của mẹ hoặc cha được điều chỉnh có giá trị 2-5 năm tính từ ngày bổ sung trẻ em đó.
. Xin cảm ơn ông.
THÁI HIẾU thực hiện
Người đang tạm trú tại TP.HCM có thể xin cấp hộ chiếu tại TP.HCM? Nếu được, họ có phải gửi tờ khai về quê để được xác nhận? Lỡ làm mất hộ chiếu thì phải làm sao? v.v… Báo Pháp Luật TP.HCM đã mời Trung tá Nguyễn Đức Nghiệm, Phó Trưởng Phòng Quản lý xuất nhập cảnh - Công an TP.HCM, giải đáp các thắc mắc của bạn đọc về việc xin cấp mới, cấp đổi và gia hạn hộ chiếu.
Không cần xác nhận
. Trường hợp nào người dân thường trú hoặc tạm trú khi xin cấp hộ chiếu mới phải có xác nhận của công an cấp phường?
+ Người làm hộ chiếu lần đầu có thể trực tiếp nộp hồ sơ tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh nơi thường trú hoặc tạm trú. Trước đây, tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu (theo mẫu quy định) phải được công an cấp phường nơi thường trú hoặc tạm trú xác nhận. Nay không cần có xác nhận này nữa. Lúc nộp và nhận kết quả, người đang thường trú tại TP.HCM chỉ cần xuất trình chứng minh nhân dân để cơ quan công an đối chiếu.
Đối với người đang tạm trú tại TP.HCM thì có thể mang theo sổ tạm trú (HK09) để cơ quan công an kiểm tra. Trường hợp chưa có sổ tạm trú thì tờ khai phải có xác nhận của công an cấp phường về địa điểm tạm trú (hoặc đơn rời có xác nhận tạm trú). Nếu công an cấp phường xác nhận là lưu trú (không thuộc trường hợp phải đăng ký tạm trú) thì chúng tôi sẽ không giải quyết.
. Trường hợp có trẻ em dưới 14 tuổi đi theo cha mẹ thì tờ khai có cần xác nhận gì không?
+ Đối với trẻ em dưới 14 tuổi đi theo cha mẹ (cấp riêng hộ chiếu cho con hoặc cấp chung hộ chiếu với cha mẹ), tờ khai phải có xác nhận của công an phường nơi trẻ thường trú hoặc tạm trú có đóng dấu giáp lai ảnh. Muốn được cấp chung hộ chiếu với cha mẹ thì người nộp hồ sơ phải thêm một bản photo giấy khai sinh (mang theo bản chính để đối chiếu) và bốn ảnh 3 x 4 cm. Muốn cấp riêng thì tờ khai có cha mẹ khai ký tên thay và có xác nhận của công an cấp phường nơi thường trú hoặc tạm trú, một bản sao khai sinh và bốn ảnh 4 x 6 cm.
Trường hợp trẻ không còn cha mẹ thì người đỡ đầu hoặc cha mẹ nuôi (phải có giấy tờ chứng minh hợp pháp) khai và ký tên vào tờ khai.
Người dân đang làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an TP.HCM. Ảnh: THÁI HIẾU
Phải kịp thời trình báo
. Nhiều trường hợp hộ chiếu bị mất, hư hỏng, hết hạn… thì phải làm sao?
+ Trường hợp hộ chiếu bị mất ở trong nước thì trong vòng 48 giờ đương sự phải có đơn trình báo và có xác nhận của công an cấp phường nơi gần nhất. Sau đó nộp đơn trình báo trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện tới Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc công an tỉnh, thành phố nơi thường trú hoặc tạm trú. Khi đi làm lại chỉ cần kèm theo tờ khai (đa số người dân khi đến làm lại có kèm theo đơn trình báo).
Nếu hộ chiếu bị mất ở nước ngoài thì phải có đơn trình báo ngay với cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nơi gần nhất và cơ quan có thẩm quyền của nước sở tại. Nội dung đơn trình báo cần ghi rõ: họ và tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ thường trú hoặc tạm trú, số hộ chiếu, ngày cấp, cơ quan cấp, thời gian, địa điểm xảy ra và lý do mất hộ chiếu.
Trường hợp hộ chiếu bị hư hỏng phải trình báo ngay (tại sao hư hỏng) để cơ quan quản lý xuất nhập cảnh xem xét. Nếu hộ chiếu còn thời hạn sử dụng dưới một tháng hoặc đã hết thời hạn thì phải nộp lại hộ chiếu đó để được giải quyết cấp lại hộ chiếu.
Riêng những trường hợp hộ chiếu còn hạn sử dụng nhưng hết trang thị thực hoặc vì lý do khác hay hộ chiếu còn giá trị trên một tháng thì sẽ được giải quyết cấp đổi hộ chiếu.
Được gửi hồ sơ qua bưu điện
. Nhiều người dân cần làm hộ chiếu gấp có thể gửi hồ sơ và nhận kết quả qua đường bưu điện không?
+ Khi xin cấp mới hộ chiếu (lần đầu) thì người dân nên trực tiếp đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh để giải quyết.
Những trường hợp có nhu cầu cấp hộ chiếu gấp có thể đến trực tiếp hoặc ủy thác cho cơ quan, tổ chức có tư cách pháp nhân nộp hồ sơ và nhận kết quả tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh (254 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, TP.HCM).
Chẳng hạn, người cần đi nước ngoài chữa bệnh nếu có giấy tờ chỉ định của bệnh viện cấp tỉnh trở lên hoặc bệnh viện của các bộ, ngành; có thân nhân ruột thịt ở nước ngoài bị tai nạn, bệnh tật, bị chết cần phải đi gấp để giải quyết nếu có giấy tờ chứng minh được những sự việc đó; cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, sĩ quan, hạ sĩ quan, công nhân viên trong quân đội nhân dân và công an nhân dân… nếu có văn bản của thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị có tư cách pháp nhân nơi người đó đang làm việc đề nghị.
Trường hợp có lý do cấp thiết khác đủ căn cứ thì Cục Quản lý xuất nhập cảnh sẽ xem xét, cấp hộ chiếu.
Việc gửi hồ sơ qua đường bưu điện chỉ áp dụng trong trường hợp cấp đổi và sửa đổi hộ chiếu (bị sai thông tin trong hộ chiếu đã cấp). Người có yêu cầu cần gửi hồ sơ đến Cục Quản lý xuất nhập cảnh. Trong trường hợp này, tờ khai phải được công an phường nơi thường trú hoặc tạm trú xác nhận và đóng dấu giáp lai ảnh kèm theo bản photocopy CMND.
. Những hộ chiếu trước đây có thời hạn sử dụng năm năm, nay có được gia hạn hay người dân phải yêu cầu cấp đổi?
+ Hiện nay hộ chiếu được cấp cho công dân từ đủ 14 tuổi trở lên có giá trị không quá 10 năm và không được gia hạn. Vì vậy các hộ chiếu được cấp có thời hạn năm năm trước đây đã hết hạn sẽ được cấp đổi lại hộ chiếu mới. Đối với hộ chiếu năm năm còn thời hạn trên một tháng thì được gia hạn một lần không quá ba năm. Hộ chiếu cấp cho trẻ em dưới 14 tuổi (cấp chung hoặc cấp riêng hộ chiếu với mẹ hoặc cha) có thời hạn 2-5 năm tính từ ngày cấp và không được gia hạn. Trường hợp bổ sung trẻ em dưới 14 tuổi vào hộ chiếu đã cấp của mẹ hoặc cha thì thời hạn hộ chiếu của mẹ hoặc cha được điều chỉnh có giá trị 2-5 năm tính từ ngày bổ sung trẻ em đó.
. Xin cảm ơn ông.
THÁI HIẾU thực hiện